KATEGORİLER |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Foto Galeri |
Nohut bitkisi
Nohut (Cicer
arietinum) tek yıllık, geniş ölçüde tohumları için yetiştirilen bir yemeklik
tane baklagil türüdür. Az veya çok dallı olan kökleri 1-2m derinlere inebilir.
Nohut bitkisi gereksinim duyduğu suyu 150cm toprak derinliğinden sağlayabilir (Saxena,
1984). Ana kök kalın, birinci derece yan kökler çok yaygındır. İkinci derece yan
kökler değişik yüzeylerde oluşur. Yan kökler kazık kökün toprak yüzeyine yakın
olan kısımlarında daha fazla bulunur ve oldukça yatay gelişme gösterirler. Kökün
gelişmesi tanelerin olgunlaşmasına dek sürer. Bu nedenle nohut, topraktaki besin
maddelerinden çok iyi yararlanır. Nohut genel olarak yağışlar sonucu toprakta
birikmiş su ile yetiştiğinden kuraklığa dayanıklılık istenilen
özelliklerindendir. Nohutun suya en çok ihtiyaç duyduğu dönem bakla bağlama
dönemidir (Palled ve ark. 1985). Tüm yemeklik tane baklagillerde olduğu gibi
nohutun kazık kökü ve yan kökleri üzerinde karşılıklı bir çift böbreğe benzeyen
kök yumruları bulunur (Gençkan,1958). Nohutla ortak yaşayarak azot tespiti yapan
bakteri türü Rhizobium ciceri olarak belirtilmektedir (Arrozola ve ark. 1984).
Özellikle kışlık ekilen nohut bitkileri toplam N gereksinimlerinin %80’ini
biyolojik azot fiksasyonu ile kaşılamakta ve N uygulanan ile uygulanmayan
bitkilerde verim bakımından istatistiki olarak bir fark görülmemektedir (Beck ve
ark. 1991) Nohutta
gövde dik, yarı dik veya yatık olabilir. Gelişme süresi boyunca ana dal
etrafında dallanma olur. Enine kesitte gövde dört köşeli ve içi boştur. Nohutta
çiçeğin korolası dışında kalan tüm gövde ve yaprakları elma ve oksal asidi
kapsayan keseleri bulunan tüylerle kaplıdır. Dal boğumlarında bulunan stipula
dişlidir ve nektar tüylü bulunmaz ve cicer türlerinin sınıflandırılmasında
kullanılan önemli bir özelliktir. Her bir
yaprak 11-18 yaprakcıktan oluşmuş bir bileşik yapraktır. Yapraklar gövde
üzerinde almaşıklı olarak dizilmiş, uzunlukları 4-6cm’dir (Zhukovsky, 1952;
Gençkan, 1958). Yaprak ekseni koyu yeşil, zeytin yeşili, antosiyanlı, hafif
sarımsı yeşil veya mora yakın olabilir. Yaprakların alt yüzeyi üst yüzeye oranla
daha fazla tüylüdür (Van Der Maesen, 1972). İlk gerçek bileşik yaprak 2 veya 3
çift yapracık ve 1 terminal yaprakcıktan oluşmuştur. Nohut çiçekleri yaprak
koltuklarındaki kısa salkım sapında tek, nadiren de iki çiçekle salkım
oluştururlar, (shaw ve khan, 1931). İki çiçeğin bulunması ıslahcılar tarafından
verimi arttırıcı faktör olarak görülmektedir. Çiçek sapı çiçeklenme süresince
düz, meyve bağladıktan sonra kıvrılır. Çiçek sapının salkıma bağlandığı yerde
küçük (1.5 mm boyunda) brakte bulunur. Eğer çiçek renkliyse salkım sapı yeşil,
çiçek sapı morumsu olur. Çanak yapraklar; çiçeğin en dışında bulunan ve yeşil
renkte olan çanak yapraklar, alt kısımdan birleşerek bir boru (calix) teşkil
ederler. Taç yapraklar; çanak yapraklar içerisinde yer alıp, üç ayrı durum
gösteren 5 yapraktan oluşurlar. Bayrak yaprak çiçek açmadan evvel diğer taç
yaprakları ve genaratif organları sıkıca sarar. Ayrıca alt kısımda korolla adı
verilen bir boru meydana getirir. Bayrak yaprak taç yaprakların en büyüğüdür ve
iki parçalılık gösterir. Beyaz, mavi, pembe, mor, şarap kırmızısı veya biraz
renkli olabilir. Çiçeğe rengini de genellikle bu yaprak verir. Nohut kendine
döllenir. Yumurtalıkta bulunan 2-4 tohum taslağının hepsi döllenmez. Dişicik
borusuna yakın 1-2 veya nadir hallerde 3 tanesi döllenerek tohum bağlarlar.
Çiçeklerden bakla tutma oranı desi tiplerde (%36.6), kabuli tiplerden (%27.6)
daha yüksektir. Bakla tutma oranı ışıklanma ile direk ilgilidir. Işık
intensitesinin %30-70 azalması çiçeklerden bakla tutma oranı %50 azalmaktadır (Khanna-Chopia,
Sinha, 1986). Işıklanma çiçeklenme üzerinde etkili, çiçeklenme de verim ile
ilişkili olması nedeniyle ıslahçılar için önemli bir kriterdir. Baklalar
yumurta şeklinde oval ve seyrek tüylüdür. Baklalar içerisinde bir veya iki tane
nadiren de üç tohum saklarlar. Tohumlar çeşide göre iri veya küçük taneli olur.
Kabulü veya desi durumuna göre de tohum kabuğu beyaz, siyah, kahverengi, açık
veya koyu kahverengi tonlarında olur. Genel olarak yemeklik tane baklagillerde
bitkilerdeki meyve sayısı, meyvede tohum sayısı, bitkide tohum sayısı, bitkide
birinci ve ikinci dal sayısı ve erken çiçeklenme bitki verimi ile olumlu
korelasyonlar ortaya koymaktadır (Eser, 1974). (Van Der Maesen, 1972) Kültürü
yapılan nohut (Cicer arietinum) tek yıllık bir bitki olup, cicer genusunda
Monocicer grubundadır. Kendi içinde pek çok alt türü vardır. Bunların taneleri
beyazdan siyaha, krem renginden kahverengiye, yeşile, üzeri kırışıktan düze
kadar pek çok rek ve şekildedir, diye araştırıcılar açıklamışlardır. 1- Koçbaşı
nohut (Cicer arietinum Supspecies arietiseps): Taneler genellikle beyaz, krem ve
hafif kırmızımsı sarıdır. Taneleri diğer formlara oranla iri, köşeli ve
uzuncadır. Tane kabuğu ince, yüzeyi kırışıktır. 2- Kuşbaşı
nohut (Cicer arietinum Supspecies intermedium): Taneler krem, sarı, kahverengi,
kırmızımsı sarı, siyah ve orta iriliktedir. Tane kabuğu oldukça kalın ve az
kırışıktır. Tane kabuğunu ayırmak oldukça kolaydır.
1- Cicer arietinum Supspecies arietiseps (Koçbaşı)
2- Cicer arietinum Supspecies intermedium (Kuşbaşı)
3- Cicer arietinum Supspecies psiforme (Bezelyemsi)
Bu üç alt türün dünyada bilinen 46 varyetesi vardır.
3- Bezelyemsi nohut (Cicer arietinum Supspecies psiforme): Tane rengi krem veya
genelde açık renklidir. Tane yüzeyi düzdür.
Bu ürün 9712 defa okundu.
|
|
Son eklenen ürünler » |
Aspir bitkisi » 10461 defa okundu. |
Susam bitkisi » 8676 defa okundu. |
Soya fasulyesi bitkisi » 10462 defa okundu. |
Ayçiçeği bitkisi » 8649 defa okundu. |
Hıyar (Salatalık) bitkisi » 10369 defa okundu. |
Kenevir bitkisi » 19563 defa okundu. |
Keten bitkisi » 8537 defa okundu. |
Çay bitkisi » 8036 defa okundu. |
Haşhaş bitkisi » 19674 defa okundu. |
Şeker pancarı bitkisi » 6067 defa okundu. |
|
||||
Diğer Bilgiler |
||||
|
||||
|
||||
|
||||
Foto Galeri |
|
|||
İletişim |
|
|||
© 2012 TarimSitesi |
|
|
||
|
|
|
||